ETKİLİ BİR DERS ÇALIŞMA TEKNİĞİ
Ders çalışırken hepinizin kendinize göre yöntemleri vardır. Bu yöntemler
bazen ortak bir payda da buluşurken bazen birbirinden çok farklıdır.
Genelde işe çalışacağınız konuyu okumakla başlarsınız. Kiminiz bu
okuma sırasında önemli bulduğu noktaların altını çizerken, kiminiz özet
çıkarma yolunu tercih eder.
Konuya doğrudan sorularla başlayanlar da vardır. Ya konudan sorular
çıkarırlar ya da konu sonundaki soruların cevaplarını bularak öğrenmeyi
tercih ederler.
Ders çalışmadaki en temel nokta ise zihni o konuyu anlamaya
programlayabilmektir. Zihninizi konuya hazırlamadan hangi yolla
başlarsanız başlayın mutlaka eksikleriniz kalacaktır.
İSOAT tekniği; bir konuyu bütün olarak çalışırken zihninizi ona tam
olarak adapte etmenizi ve verimli bir çalışma süreci geçirmenizi
sağlayan bir sistemdir.
İSOAT’ ın açılımı;
İ zle
S or
O ku
A nlat
T ekrar et
şeklindedir. Her basamak ayrı bir amaca hizmet eder ve her biri en az
diğeri kadar önemlidir. Şimdi tek tek bu basamakları ele alacağız ve
nasıl uygulamanız gerektiği konusunda hiçbir kitap da bulamayacağınız
önemli ipuçları vereceğiz.
İzle ( 30 – 60 sn)
Ne değildir?
İzlemek okumak değildir.
İzlemek anlamak değildir.
İzlemek konuların arasında kaybolmak değildir.
İzleme aşamasında sizden konuyu anlamanız ya da okumanız beklenmez.
Satır satır okuyarak özet ya da soru çıkarmak daha sonra yapacağınız bir
iş olmalıdır. İzle aşamasında sapacağınız en yanlış yol konuya gömülüp,
anlamak için kendinizi zorlamanız olacaktır.
Nedir?
İzlemek zihne konuya dair bir şablon, bir çerçeve sunmaktır.
İzlemek zihni konuya ısındırmaktır.
İzlemek hızlı bir göz gezdirmedir.
Kiminiz bir konuya çalışmaya başlamadan önce ne kadar sayfa çalışacağını
önceden bilmek için sayfaları hızlı bir şekilde çevirip, göz atabilir.
Bu ilk başta izlemek gibi algılansa da “İzle” çalışmasının temel
ilkelerini barındırmadığından zihninize yeterli şablonu sağlamaz.
Nasıl Uygulanır?
“İzle” nin uygulanışında temel ilke “S” taranası yapmaktır.
“S” taraması parmağınızı sayfada S şekli çizecek şekilde gezdirmektir.
Burada dikkat etmeniz gereken satır satır yapmak yerine biraz daha geniş
S’ler çizerek 3 – 4 satırı içine alacak şekilde parmağınızı
gezdirmenizdir.
Bir diğer önemli nokta ise bunu sayfanın bütününe uygulamanızdır.
Yani sağ ve sol yanda satırların başlangıcı ve sonunu da içine alacak
şekilde genişçe taramanızdır.
Çalışacağınız konunun bütününe “S” taramasını uyguladıktan sonra,
aynı işlemi sondan başa da uygulayın. Taramayı yaparken başlıklarda,
koyu yazılmış yerlerde, çerçeve içine alınmış cümlelerde, şemalarda
biraz daha yavaşlayarak ilerleyin.
Çok hızlı yapmanız zihninize yeterli uyarıyı vermez. Eğer çok ağır
yaparsanız farkında olmadan okumaya geçersiniz. Orta bir tempoda;
okumadan, vurgulanmış noktaları görerek sadece izleme yapın.
Ne sağlar?
Lütfen aşağıda yazan kelimeyi okuyun.
Çoğunuz bunu “Başarı” olarak okudunuz. Oysa buradaki başarı değil,
sadece birkaç çizginin aralarında boşluklarla bir araya geldiği bir
şekildi.
Rahat olun, bu anormal olduğunuzu değil, aksine normal olduğunuzu
gösteriyor. Çünkü zihnimiz boşlukları doldurma eğilimindedir.
İşte izlemek, zihninize doldurabileceği bir boşluk sunmaktır. Eğer size
bomboş bir sayfa gösterip ne yazıyor diye sorsaydık, muhtemelen ne cevap
vereceğinizi haklı olarak bilemezdiniz. Zihninize de bir şablon
sunmadan doğrudan okumaya geçmeniz, ondan dolduracağı boşluklar olmadan
boş sayfada ne yazdığını bulmasını istemenizle aynıdır.
İzlemek; zihninize en genel hatlarıyla çalışacağınız konu hakkında bir
fikir vererek çerçeveyi oluşturur. Zihin bu şablona sahip olduğunda daha
hızlı ve kolay öğrenir.
Aynı zamanda zihniniz boşlukları doldurmayı hedefleyeceği için anlamakta
zorlanacağınız bölümlerin sayısı azaları ve algılama gücünüz artar.
Sor ( 3 – 5 dk)
Ne değildir?
Konuyu tamamen inceleyip, soru çıkarmak değildir.
Konu içindeki soruları çözmek değildir.
Konu içerisinde cevabı olduğunu bildiğiniz sorular üretmek değildir.
“Sor” çalışması klasik yöntemde olduğu gibi cevabını konunun içinde
bulacağınızın garantisi olan sorular türetmek ve konuyu okudukça soru
oluşturmaktan çok farklı ve çok daha etkili bir yöntemdir.
Nedir?
Başlıkları soruya çevirmektir.
Konu içinde koyu yazılarak ya da çerçeve içine alınan
bölümleri soruya dönüştürmektir.
Sorulardan yeni sorular çıkarmaktır.
Kısaca özgürce ve hızlı bir şekilde konuyu okumadan sadece yaratıcı sorular üretmektir.
Nasıl uygulanır?
a) Tüm başlıkları soruya dönüştürün.
Lale Devrinin Özellikleri – Lale Devrinin Özellikleri Nelerdir? Gibi
b) Konu içinde koyu yazılmış ya da çerçeve içine alınmış cümleleri, formülleri, tarihleri soruya dönüştürün.
c) Kitabı kapatın ve bu sorulardan başka sorular üretin. Sorularınızın
hepsinin cevaplarının konu içinde olup olmadığına aldırmadan, her
sorudan başka sorular çıkarın.
Ne sağlar?
Zihnimizin en hoşlanmadığı şeylerin başında belirsizlikler ve cevaplanmamış sorular gelir.
Bir konuda kararsız kaldığınızda kendinizi nasıl hissedersiniz? Herhalde
içinizde “Çok mutlu olurum” diyen yoktur. Diyen varsa bildiğimiz iyi
tedavi yöntemleri var.
Kararsızlıkta temelde belirsizliktir ve zihnimizi rahatsız eder. Bir
konuda kararsız kaldığımızda kendimizi huzursuz hissederiz. Sürekli
tedirginizdir ve aklımız o noktaya takılmıştır.
“Sor” çalışması zihninizin bu özelliğini kendi lehinize kullanmanızı sağlar.
Klasik yöntemdeki soru çıkarma çalışmasında, zihniniz cevapların konuda
var olduğunu zaten bildiği için bir belirsizlik söz konusu değildir.
Oysa bu çalışmada daha konuyu okumadan soru ürettiğiniz için cevapların
olup olmadığı ya da nasıl açıklandığı konusunda net bir fikriniz
olmadığından bu zihniniz için rahatsız edici bir belirsizliktir.
Bu sebeple siz konuyu okumaya geçtiğinizde, bu rahatsızlıktan kurtulmak
isteyen zihniniz; soruların cevaplarını bulmaya programlanacaktır.
Elinizde “İzle” çalışmasıyla bir çerçeveniz, “Sor” çalışmasıyla cevabı
bulunması gereken ve zihninizi huzursuz eden sorular olduğu için
dikkatiniz artacak ve öğrenmeleriniz çok daha kalıcı olacaktır.
Oku ( 30 – 35 dk)
Ne değildir?
Sadece kelimelerle çalışmak değildir.
Ezberlemek değildir.
Konuyu düz bir şekilde okumak, okuduklarınızdan özet çıkarmak elbette ki
öğrenmenizi kolaylaştıracaktır. Ama sadece kelimelerle yapacağınız bu
çalışma kalıcı ve hızlı öğrenme için yeterli değildir.
Nedir?
Konuyu çalışmaktır.
Çalışırken hafıza tekniklerini kullanmaktır.
Konu içerisinde verilen örnekleri incelemktir.
Konuyu sanki bir başkasına anlatacakmış gibi
çalışmaktır.
Nasıl uygulanır?
a) Konuyu okumaya başlayın.
b) Maddeleri ya da önemli paragrafları zihninize çivileyin.
c) Soyut kavramlar ve özel isimler için akrostiş tekniğini kullanın.
d) Anlatılan olayları gözlerinizi kapatarak, içine komik ve tuhaf öğeler de ekleyerek zihninizde canlandırın.
e) Konunun genel bir özetini çıkarın ama bu özeti sadece yazıyla değil, resimlerle de yapın.
f) Tüm bu çalışmaları yaparken, biraz sonra başka birine
anlatacağınıza ve ona en iyi şekilde öğretmeniz gerektiğine kendinizi
şarlandırın.
Ne sağlar?
Konuyu sadece kelimelerle değil resimler,
abartılar ve espirilerle çalıştığınız için zihninize kalıcı olarak yerleşir.
Hatırlayamadığınız bilgilerin sayısı oldukça azalır.
Konuya tekrar için döndüğünüzde sıfırdan başla
mak zorunda kalmazsınız. Kısa sürede bilgilerinizi tazelersiniz.
Anlat ( 7 – 10 dk)
Ne değildir?
Konuyu olduğu gibi kitaptan anlatmak değildir.
Konuyu kendi kendine anlatmak değildir.
Nedir?
Konuyu bir öğretmen gibi, hiç bilmeyen birine anlatıyormuş gibi anlatmaktır.
Nasıl uygulanır?
Bir eşyayı ya da zihninizde canlandırdığınız birini dinleyici olarak seçin.
Onun konuyu hiç bilmediğini varsayarak ona anlatın.
Anlatımınıza bir öğretmen gibi kendi yorumlarınızı katın.
Anlatımınızı hafıza teknikleriyle yaptığınız çalışmayı kullanarak yapın.
Mutlaka sesli olarak yapın.
Kısa, öz ve genel hatlarıyla önemli noktaları kullanın.
Ne sağlar?
Bir başkasına anlatmak için çalışılan bilgiler zihinde daha güçlü işlenir.
Sesli anlatım sırasında çalışırken farkında olmadığınız yeni yorumlar yaparsınız.
Birine öğretmeye çalışmak zihni konuya en iyi şekilde hakim olmaya programlar.
Bir kez anlatılan bilgi zihne köklü şekilde yerleşir.
Tekrar Et ( 3 – 5 dk)
Ne değildir?
Konuyu en baştan tekrar çalışmak değildir.
Sadece bir-iki kez yapılan bir çalışma değildir.
Nedir?
Çalışma notlarınıza ve konu içerisindeki önemli örneklere hızlı bir göz gezdirmedir.
Günlük, haftalık ve aylık yapılan düzenli bir çalışmadır.
Nasıl uygulanır?
5-10 dk ara verdikten sonra yapın.
Hafıza tekniklerini kullanarak oluşturduğunuz çalışmaya hızla göz gezdirin.
İlk çalışmanızda önemli olduğunu düşündüğünüz örnekleri hızla inceleyin.
Bu tekrarı aynı konu için bir gün, bir hafta, iki hafta, bir ay, üç ay ve altı ay sonra yineleyin.
Ne sağlar?
Tekrar edilmeyen bilgilerin birkaç gün sonra yarısı, bir ay sonrada %80 ini kaybolur.
Konuları aradan zaman geçtikten sonra en baştan uzun zaman ayırarak tekrar çalışmaya ihtiyaç duymanızın sebebi budur.
Belli aralıklarla kısa sürelerde(en fazla 5 dk) yapılan tekrarlar,
en baştan çalışmanıza gerek kalmadan bilgilerin %80-%90 nını
hatırlamanızı sağlar.
Tekrar Programı
1 GÜN SONRA 3-5 DK
1 HAFTA SONRA 3-5 DK
2 HAFTA SONRA 3-5 DK
1 AY SONRA 3-5 DK
3 AY SONRA 3-5 DK
6 AY SONRA 3-5 DK
Bir Konu İçin Çalışma Programı
İZLE : 30 – 60 sn
SOR: 3 - 5 dk
OKU: 30 – 35 dk
ANLAT: 7 - 10 dk
ARA: 5 – 10 dk
TEKRAR ET: 3 – 4 dk
ORTALAMA: 60 DK
Eğer çalışmanız gereken konu çok uzunsa ikiye bölün ve her iki bölüm için ayrı İSOAT uygulayın.
Bülent ŞENYÜREK
(NLP Trainer – Hafıza uzm. – Hipnotist)