Hümanist Psikoloji
(Abraham Maslow, James Bugental) Hümanist ya da İnsancıl Psikolojinin kurucularından sayılan Maslow'a göre kendini gerçekleştirme, yetenek, kapasite ve gücün sonuna kadar geliştirilmesi ve bunların uygulamaya konulmasıdır.
Transpersonal ya da Kişilik Ötesi Psikiyatrist Gregory A. Curtıs, Abraham Maslow'un Gereksinimler Hiyerarşisini şöyle sıralamaktadır:
Bir, fizyolojik gereksinimleri karşılamak;
iki, güven duygusu duymak;
üç, ait olmak;
dört, kendine saygı duymak;
beş, Kendini gerçekleştirmek;
altı, kendini aşmak.
Bunlardan her biri, öncekinin üzerine temellenmektedir. Dolayısıyla güven duygusu gereksinimi, ancak insanın yiyecek ve uyku gibi fizyolojik gereksinimleri karşılandıktan sonra yeterli olarak ortaya çıkmaktadır.
Bir ilişkiye, bir aileye, bir organizasyona, bir kültüre, bir topluma ait olmak, belirli bir güven duygusu seviyesinin gerçekleştirilmiş olmasını gerektirmektedir.
Bir seviyenin gereksinimleri ve talepleri yeterli ölçüde karşılandığında, insan "kendini ifade etme ve doğru iletişim kurma"nın daha üst seviyelerini izlemek için özgür olmaktadır.
Kendine saygı duymak, bir insanın kendisini kendisi olarak beğenmesi ve kabul etmesi, insanın "farkındalığının gelişmesinde" bir tekerleğin mili gibi rol oynamaktadır. Kendimize saygı duyuyorsak, gündelik yaşamın fırtınalı dönemlerinde karşımıza çıkan olaylarla başa çıkabiliriz. Kendimize saygı duymuyorsak, gündelik hayatın fırtınalarında gemimiz kaybolur.
Temelde iyi bir insan olduğumuza inanıyorsak, kendimizin büyüyüp çiçek açmasına izin verebiliriz. Temelde kendi tinimizi ya da ruhumuzu kabul etmiyorsak, bize yardımcı olacak destek faaliyetleri için çok az nedenimiz olacaktır.
Kendini kabul etme duygusu bir nirengi noktası olarak güvenli ve sağlam bir şekilde kurulduktan sonra, kişi anlamlı amaçlara erişmek için çalışabilir hale gelecektir.
Zaman içinde bu "amaçlı ve tutarlı çaba" başarılı olacak ve kendini gerçekleştirme (şelf realization, şelf actualization) ile insanın hayatı en yüksek değerler ve amaçlarla uyumlu hale gelecektir.
İnsancıl (Hümanist) Psikoloji "kendini gerçekleştirme "nin üst seviyelerinde sona erer. En üst seviye, birçok kültürde "kişisel gelişimin zirve noktası" olarak kabul edilir. Bu noktanın ötesinde, bu toplumsal olarak kurulu" sınırların" ötesinde, kişilik ötesi psikoloji devam eder ve keşiflerle ilgilenir.
Kendini aşmanın yeterli seviyeleri, dünyanın bütün tinsel yollarının ortak mistik deneyimlerin! kuşatır. Dolayısıyla birbiriyle bağlantılı olan bu yeni disiplinler (İnsancıl Psikoloji ve Kişilik Ötesi Psikoloji) "insan destanını", doğal açılımın bir yanı olarak görürler. Bu insan destanın da yalnız ve kişisel çabayla "refah" ve "başarı" kazanımlarından, "evrensel hikmet/bilgelik", "şefkat/merhamet", "ruhsal sezgi" ve "aydınlanma"nın kişilik ötesi erişimlerine doğru "bir insanın yaşadığı serüverler" vardır